کتابخانه عمومی شهید جمشید توکلی فولادشهر

«نقل ضحّاک ماردوش»

 پدیدآور: عباس جهانگیریان

ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

تعداد صفحات: 50

«ضحّاک فرمان‌بُردار اهریمن است و اهریمنان نباید بر ایران و ایرانیان حکومت کنند که اینجا سرزمین اهورامزداست...» شاهنامه از غنی‌ترین آثار ادبی - حماسیِ به جای مانده از تاریخ ادبیات ایران، همواره نقشی ستودنی در حفظ و ماندگاری زبان فارسی داشته است.

«نقل ضحّاک ماردوش»، عنوان نمایش‌نامه‌ای است مصوّر، برگرفته از داستان‌های شاهنامه که با هدف آشنایی کودکان و نوجوانان با گنجینه‌های فرهنگ و میراث ادبی سرزمین ایران نوشته شده است. ورود این متن‌ها به عرصه تئاتر و نمایش، موجب اثرگذاری و آشنایی بیشتر این گروه از مخاطبان با سرمایه ادبیات می‌شود. این کتاب برای نوجوانان بالای پانزده سال بازنویسی و با نگاه به ابعاد نمایشی و با توجه به جذابیت‌های نهفته در موضوع و روایت، تنظیم شده است. نمایش‌نامه دارای چهار نقّال و نقشگَرانی در نقش‌های ضحّاک، ابلیس، پیرخردمند، خواب‌گزار، فرانک، ارمایل، گرمایل، کاوه آهنگر، فریدون و کندور (وزیر بزرگ ضحاک) است. رسم نقّالی که از هنرهای قدیمی مردمان ایران زمین محسوب می‌شود در این اثر پُررنگ و نمایان شده، به‌گونه‌ای که می‌تواند مخاطبان بسیاری را به همین روش به شاهنامه و سایر متون کهن فارسی علاقه‌مند سازد.

«متاستاز اسرائیل»

پدیدآور: کورش علیانی

ناشر: موسسه فرهنگی مطبوعاتی جام‌جم

تعداد صفحات: 311

صهیونیسم جنبش سیاسی و ملی‌گرای یهودی در اواخر سده 19 میلادی شکل گرفت. عمده‌ترین هدف این جنبش، تشکیل میهنی برای یهودیان بود که با تکیه بر منابع تاریخی و مذهبی، یهودیان را به سرزمین اسرائیل ارتباط می‌دهد.
«متاستاز اسرائیل»؛ شاید در نگاه اول نام این کتاب کمی عجیب به نظر برسد اما با کمی درنگ در معنای متاستاز و آگاهی از تاریخ صهیونیسم این ابهام برطرف می‌شود. هنگامی‌که سلول‌های سرطان از نقطه شروع به سایر قسمت‌های مختلف بدن گسترش می‌یابد پزشکان می‌گویند سرطان «متاستاز» یافته است؛ یعنی دگرنشینی یا فراگستری ایجاد شده. نویسنده در این کتاب می‌خواهد بگوید ارتباط بین دین یهود و اسرائیل مثل متاستاز است و صهیونیسم سرطانی است که در دل یهودیت شکل گرفته. درباره کسی که به سرطان مبتلا شده، کل بدن را نباید متهم کرد، بلکه همان غده سرطانی را باید شناخت و برای درمان، بایستی آن را از بین برد.

این کتاب روایتی تاریخی است که در آن چیستی و چرایی موجودیت اسرائیل، پیوستگی- ناپیوستگی تبعیض، ترور و تعدی آن به بوته نقد و بررسی گذاشته می‌شود. اشتباه است که یهودیت را به خاطر اسرائیل یعنی سرطانی در دل یک دین الهی، مقصر بدانیم. فرازهایی از تاریخ اسرائیل، نخستین مهاجرت یهودیان، یهودستان و سرزمین موعود یهودیان، هلوکاست، یهودیانی که از سراسر جهان به اسرائیل مهاجرت کردند، جنگ‌های لبنان، آژانس یهود، انتفاضه و هرآن چیزی که به شکل‌گیری اسرائیل مربوط می‌شود به گونه‌ای خلاصه و موجز، با بیانی ساده و لحنی روایی در این کتاب آمده است و اطلاعات بسیار خوبی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد.

«عید گُنجشک‌ها»

 پدیدآور: کلر ژوبرت

ناشر: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر با همکاری نشر رودآبی

تعداد صفحات: 24

بهتر است آموزش سنت‌ها، رسم‌ها، تکالیف و مناسک دینی و فرهنگی به شیوه‌های غیرمستقیم به کودکان آموخته شود. از آنجا که کودکان در سنین پایین نقش‌پذیری بسیار بالا و ارتباط خوبی با داستان‌ها و قصه‌ها دارند، می‌توان از ظرفیت بالای داستان در این زمینه استفاده کرد. مواجهه کودک با موضوع دینی، تاریخی، فرهنگی و... در داستان و تجربه آن در جهان واقعی، باورپذیری و تأثیر آن موضوع و پیام را در کودک دوچندان می‌کند.
کتاب «عید گُنجشک‌ها» کودکان را با مفهوم روزه ماه رمضان، بخشش و صدقه و همچنین عید فطر آشنا می‌کند. این داستان با روایتی ساده و نتیجه‌گرا تصویر زیبا و قابل فهمی از عید فطر را در ذهن کودک می‌آفریند. بخش پایانی این کتاب نیز به شکلی طراحی شده که کودکان می‌توانند با انجام کاردستی، ایده‌ای عملی و خلاقانه داشته باشند و همچنین با تصویر و پیامی از امام موسی صدر آشنا می‌شوند.

«خدا صدقه روز عید فطر را به ما واجب کرده تا دیگران را در خوشحالی عید شریک کنیم...» این پیام جمله‌ای از امام موسی صدر است که نویسنده ایده اصلی کتاب را از آن گرفته است.

«سرزمین خارج از نقشه»

پدیدآور: علی نورآبادی

ناشر: قدیانی

تعداد صفحات: 656

معلم است، مقاوم و استوار چون زاگرس؛ زندگی‌اش را صرف روشن کردن چراغ علم و دانش در دورافتاده‌ترین نقاط ایران‌زمین و رسیدگی به امور دانش‌آموزانش کرده. کارش پیدا کردن روستاهای کوچک و کم‌جمعیت است که گاهی در برخی از آن‌ها ده یا پنج خانوار سکونت دارد. او برای رسیدن به این روستاها چندین روز و گاهی تا یک هفته پیاده‌روی می‌کند، چون راه دسترسی دیگری وجود ندارد. «سرزمین خارج از نقشه» روایت بخش‌هایی از زندگی عزیز محمدی منش، معلم آموزش و پرورش منطقه عشایری لرستان است.
روستاهایی که او پیدا می‌کند نه آب دارد و نه برق؛ اما این محدودیت‌ها مانع حرکت عزیز نمی‌شود. او بدون این امکانات، مدرسه را برپا می‌کند؛ با کمک بچه‌ها از کوه سنگ می‌آورد، چهار دیواری‌ درست می‌کند و روی آن را با پلاستیک می‌پوشاند تا کلاس درسی برپا کند.

محمدی‌منش پس از کشف روستاهای دورافتاده برای اتصال آن‌ها به شبکه آموزش و پرورش به هر سختی و زحمتی که شده برایشان مدرسه‌ می‌سازد. در سال اول خودش به بچه‌ها درس می‌دهد و از سال بعد معلم دیگری را به جای خودش می‌گذارد تا به روستاهای دیگر برود. ساختن مدرسه با چوب و سنگ و گِل، سختی راه و عدم دسترسی، تعامل با اهالی روستا، انتقال کانکس با هلی‌کوپتر به روستا، شوق کودکان برای یادگیری و... همگی تصاویر روشنی حاصل خاطرات محمدی‌منش از زندگی در سرزمین‌هایی خارج از نقشه است.

دسته‌های گل بوته‌های خار، دوران امام علی علیه‌السلام

 پدیدآور: سیدمحمد مهاجرانی

ناشر: انتشارات عروج اندیشه

دوره 15 جلدی

مطالعه تاریخ موجب درک چرایی و چگونگی وقوع بسیاری از وقایع و اتفاقات و در نهایت شناخت و فهم بهتری از زمانِ حال خواهد شد. به‌همین سبب خوب است کودکان و نوجوانان نیز با متون ساده تاریخی آشنا شده و پیش‌زمینه‌ای برای مطالعه جدی‌ترِ آینده در آن‌ها ایجاد شود.

دسته‌های گل بوته‌های خار مجموعه‌ای 15جلدی است که حوادث و اتفاقات دوران ائمه معصومین علیهم‌السلام را روایت می‌کند. شخصیت‌ها و رویدادهای این داستان‌ها هر کدام به‌گونه‌ای بر زندگی امامان علیهم‌السلام تأثیرگذار بودند و به‌نوعی قطعه‌ای از تاریخ اسلام را شکل می‌دهند. جلد چهارم از این مجموعه که خود دارای دو مجلد است به دوران امیرالمؤمنین علیه‌السلام اختصاص دارد. بیان فرازهایی از زندگی امام اول شیعیان، ماجرای بدعهدی برخی یاران، مظلومیت امام در عین اقتدار و صلابت، تعامل و ارتباط با مردم و ... از مهم‌ترین موضوعات اشاره شده در کتاب به‌شمار می‌رود.

بعد از مرگ عثمان، مردم دور خانه امام علی علیه‌السلام جمع شدند و با او بیعت کردند. طلحه اولین کسی بود که بیعت کرد. ولی بعداً پیمان خود را شکست و از دشمنان امام شد.

طلحه با همکاری دوست دیرینه‌اش زبیر و نیز با یاری عایشه به سوی شهر بصره رفتند و آن شهر را تصرف کردند. آن‌ها بسیاری از یاران امام علی علیه‌السلام را در بصره به شهادت رساندند و جنگ جَمَل را به راه انداختند.
مهاجرانی نویسنده کتاب در این اثر، همچون دیگر آثارش وقایع تاریخی را با در نظر گرفتن خصوصیات و حساسیت‌های کودکان، با نثری ساده و شیرین بیان می‌کند.

یک فرار و هزار فرار (مجموعه در هوای انقلاب)

پدیدآورنده: مجید درخشانی

ناشر: به نشر، کتاب‌های پروانه

تعداد صفحات: 92

سخن گفتن از انقلاب برای نوجوانان امروزی امری دشوار است و باید این موضوع، در قاب و قالبی زیبا ارائه شود. نوشتن از انقلاب به صورت رمان و داستان کمی کار را راحت‌تر می‌کند، چرا که نویسنده می‌تواند در طی روایت اصلی به موضوعات دیگری که برای نوجوان جذاب و مفید و آموزنده باشد بپردازد.

یک فرار و هزار فرار، رمانی است در حال و هوای انقلاب که از زبان پسر نوجوانی روستایی، با شور و حالی خاص در کنار دوستانش، اتفاقات مختلفی را تجربه می‌کند. نوجوانانی که مسائل و اتفاقات روزانه را تجزیه و تحلیل می‌کنند و در لابه‌لای جریان‌ها و حوادث مختلف به شناخت از خود می‌رسند. ارتباط با هم‌سالان، تقویت اعتماد به نفس، همراهی و همدلی با دوستان، تمرین شجاعت و جسارت و داشتن یه هدف مشترک در داستان‌های این مجموعه به چشم می‌خورد. وقتی رضا با دوستش علی و دیگر همکلاسی‌هایش بر سر موضوع شعار دادن در مراسم مدرسه بحث می‌کند و در توصیف این موضوع و درگیری که بین بچه‌ها به وجود آمده نویسنده به خوبی توانسته مهارت‌های مختلفی را ارائه دهد.

درخشانی نویسنده کتاب، در سه داستان کوتاه با زبان و قلمی روان و شیرین توانسته حال و هوای روزهای پیش از انقلاب و تأثیر آن در نقاط مختلف کشور، حتی روستاها را با به تصویر کشیدن جزئیات و توصیف شخصیت‌ها بیان نماید.

این کتاب در قطعی مناسب و با طراحی تصاویری ساده، اثری جذاب و خواندنی برای مخاطب پدیدآورده است.

من کتاب نمی‌خوانم

پدیدآور: جاناتان اَلِن، مترجم: نیلوفر امن‌زاده

ناشر: پرتقال

تعداد صفحات: 27

خیلی خوب است که کودکان را از همان سال‌های ابتدا با مفاهیم و شکل‌های گوناگون کتاب‌خوانی آشنا کنیم. بلندخوانی و قصه‌گویی یکی از انواع جذاب و اثرگذار کتاب‌خوانی برای کودکان است که می‌تواند آن‌ها را به شنیدن قصه و داستان و در آینده به مطالعه علاقه‌مند کند. در کتاب «من کتاب نمی‌خوانم» کودکان با بچه جغدی آشنا می‌شوند که می‌خواهد برای عروسکش کتاب بخواند. او هنوز داستانش را شروع نکرده بود که جوجه‌ریزه از راه می‌رسد و می‌پرد بغلش تا داستان را بشنود. کم‌کم خواهرها و برادرهای جوجه‌ریزه هم از راه می‌رسند، دخترخاله‌ها و پسرخاله‌ها و همین‌طور همکلاسی‌های آن‌ها ...، همه آن‌ها دوست دارند که در بغل بچه جغد بنشینند و به داستان گوش بدهند اما مگر چند نفر در بغل بچه جغد جا می‌شوند!؟ به این ترتیب بچه جغد زیر آن همه جوجه له می‌شود و دیگر دلش نمی‌خواهد کتاب بخواند! البته در ادامه اتفاقاتی می‌افتد که او از این ماجرا جان سالم به‌در می‌برد و ... ادامه این داستان را می‌توانید با کودک 2 تا 4 سال خود در کتاب بخوانید.

این کتاب ضمن داستان جذاب و تصاویر بامزه‌ای که دارد، کودکان را با مقرارت یک برنامه قصه‌گویی، بلندخوانی گروهی و لزوم رعایت نظم در کارهای گروهی آشنا می‌کند.

عمو نوروز و پیرزن

پدیدآور: اسدالله شعبانی

ناشر: فاطمی

تعداد صفحات: 32

فرهنگ و سنت‌های هر ملتی میراث و دارایی‌ معنوی آن ملت است و آگاهی از این میراث گام نخست در جهت بهره‌برداری و ارتقای آن محسوب می‌شود. انسان‌ها از دیرباز رابطه‌ای عمیق با قصه‌ها و افسانه‌ها دارند. آن‌قدر که زیست بشر در هیچ زمانی بدون قصه و داستان نبوده است. برخی از قصه‌ها را از این حیث که بر پایه باورها و رسوم کهن یک سرزمین شکل گرفته‌ و نسل به نسل و سینه به سینه نقل می‌شود ادبیات شفاهی می‌نامند. قصه زیبای عمو نوروز و بهار نیز نمونه موفق و شاخصی از این دست به شمار می‌رود که در نشر فاطمی و در مجموعه «قصه‌هایی از ادبیات شفاهی ایران» با نام «عمو نوروز و پیرزن» منتشر شده است. ایرانیان از دیرباز بر طبق باوری کهن عمو نوروز را پیام‌آور بهار و سال نو می‌دانند. این باور در مغرب‌زمین نیز وجود دارد و شخصیت محبوب بابا نوئل را به گونه‌ای عمومی‌تر و زنده‌تر در ذهن و خاطره مردم ساخته است. یکی از روش‌های زنده ماندن این رسوم و باورها نقل داستانی و نمایش آن‌ها برای کودکان است.

تصویرگری زیبا و خلاقانه این کتاب به خوبی فضای روستایی ایران را با رنگ‌ها و نوری چشم‌نواز به نمایش می‌گذارد. در این داستان پیرزنی را می‌بینیم که هر سال در انتظار آمدن عمو نوروز روزهای نزدیک به عید را به خانه‌تکانی و تکاپو می‌گذراند، سفره هفت‌سین می‌چیند، موهایش را حنایی می‌کند و چارقد گلدار تازه‌اش را به سر می‌اندازد. او منتظر است، منظر رسیدن بهار و آمدن عمو نوروز و هر لحظه از زندگی‌ش در تلاش و حرکتی معنادار سپری می‌شود. داستان ضمن برخورداری از روایتی منسجم و گیرا  به لحاظ تصویرگری یک اثر هنری نیز محسوب می‌شود که به‌خوبی توانسته از پس ارتباط‌گیری با مخاطب و انتقال مفاهیم عمیق سنتی و فرهنگی به مخاطب برآید. روستا، خشت و گل، معماری و خانه ایرانی، لباس ایرانی، نوروز و رسوم باستانی، نور، رنگ، حیات، پویایی، ستایش طبیعت، مهربانی و صلح از مهم‌ترین عناصر و نشانه‌های به‌کار رفته در متن و تصویر این داستان زیبا به شمار می‌رود.

کلاس اخلاق: مجموعه گفتارهای اخلاقی از عالم ربانی حضرت آیت‌الله مجتهدی‌تهرانی(ره)

پدیدآور: احمد مجتهدی‌تهرانی

ناشر: کتابستان معرفت

تعداد صفحات: 360

اخلاق پس از اعتقادات دومین مبحث مهم در معارف اسلامی است که امروزه با بحث سبک‌زندگی و آرامش و زندگی موفق نیز ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. در کتابِ کلاس اخلاق که گزیده‌ای است از فرمایشات عالم روشن‌ضمیر و معلّم اخلاق، مدرّس دلسوز و مردمی مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی، مخاطب از آنچه که روحش را آزار می‌دهد و نمی‌تواند آن را به پرواز درآورد، رها می‌شود. وی دروس اخلاق را نزد مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی(ره) و همچنین نزد عالم ربّانی و معلّم اخلاق حضرت حجّت‌الاسلام والمسلمین مرحوم حاج سیّدحسین فاطمی قمی بودند.

این کتاب با ارائه مطالب و موضوعات گوناگون و متنوع، با روشی صمیمی و قابل فهم برای عموم مخاطبان راه رهایی از خودیّت را گام به گام پیش‌می‌برد. موارد ذکر شده در این اثر ارزشمند، مسائل روزمره‌ و دغدغه کسانی است که عزم بر خودسازی و تعالی روحی دارند. تنظیم هر مبحث در یک صفحه و قطع و اندازه سبک و مناسب کتاب، از ویژگی‌های ممتاز کتاب است که کار مطالعه را تسهیل نموده. خواننده با گشت و گذار در فهرست به مباحث متنوعی نظیر تقوا چیست؟، ریشه‌ای درست بشویم، مبارزه با نفس، بیدارکردن دل با تفکر، شکر در وقت نعمت، سحرها بیدار شو، کمک به فرزند در خوب‌بودن، حقیقت سعادت و...، مواجه می‌شود و پاسخ سؤالات خود را می‌یابد.

مباحث کاربردی و خوش‌خوان کتاب، غفلت‌زداست و انسان را از زندگی روزمره جدا می‌سازد و با بیان شیوا و بهره‌گیری از تمثیل و داستان و آیات و روایات و اشعار، عطر معنویت را در روح می‌پراکند.

«همنشین گل‌ها باش، پنج حدیث از امام سجاد علیه‌السلام»

پدیدآور: سیدمحمد مهاجرانی

ناشر: نشر جمال؛ دوره 14 جلدی

آشنایی با چهارده معصوم علیهم‌السلام که بهترین و کامل‌ترین الگوی ما هستند از طریق مطالعه زندگی و روایات و احادیثی که از آنان به یادگار مانده، میّسر است.

در مجموعه «همنشین گل‌ها باش» رفتارهای زیبا، سخنان شنیدنی از معصومین گرد آمده است؛ از هزاران حدیث، هفتاد سخن انتخاب شده که با دو بیت شعر، قصه کوتاه و پنج حدیث از هر معصوم روایت می‌شود. این کتاب جلد ششم از مجموعه 14 جلدی است که پنج حدیث از امام سجاد علیه‌السلام را با زبان شیرین شعر و قصه بیان می‌کند.

در این مجموعه موضوعاتی انتخاب شده که هر یک از ما از دوران کودکی تا بزرگسالی بارها با آن مواجه می‌شویم. در واقع هر یک از این سخنان، نوعی آموزش مهارت زندگی است. روایت‌های نورانی از امامان در موضوعاتی هم‌چون همنشینی با خوبان، غیبت ‌نکردن، اسراف، سپاس‌گزاری و... با زبان شیرین قصه و شعر و با تصاویر مرتبط و گویا برای بچه‌ها بیان شده است.